ความเป็นมา

• องค์การการค้าโลก (World Trade Organization: WTO)

  เป็นองค์การระหว่างประเทศที่มีพัฒนาการมาจากการทำความตกลงทั่วไปว่าด้วยภาษีศุลกากรและการค้า หรือ แกตต์ (General Agreement on Tariffs and Trade: GATT) จัดตั้งขึ้นอย่างเป็นทางการตามความตกลงมาร์ราเกชจัดตั้งองค์การการค้าโลก เมื่อวันที่ 1 มกราคม 2538 ปัจจุบันมีสมาชิกทั้งสิ้น162 ประเทศ โดยมีสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ที่นครเจนีวา ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ (ข้อมูล ณ วันที่ 30 พฤศจิกายน 2558) ประเทศไทยได้เข้าเป็นสมาชิกของ WTO เมื่อวันที่ 28 ธันวาคม 2537 โดยเป็นสมาชิกลำดับที่ 59 ทำให้ประเทศไทยมีทั้งสิทธิ (Rights) และพันธกรณี (Obligations) ที่จะต้องปฏิบัติตามความตกลงต่างๆ ซึ่งรวมถึง ความตกลงว่าด้วยอุปสรรคทางเทคนิคต่อการค้า (Agreement on Technical Barriers to Trade: TBT) ซึ่งเป็นความตกลงที่จะมิให้ประเทศสมาชิกใช้กฎระเบียบทางวิชาการ (technical regulations) มาตรฐาน (standards) หรือกระบวนการตรวจสอบรับรอง (conformity assessment procedures) มาเป็นอุปสรรคต่อการค้าและอุตสาหกรรม

• วันที่ 31 สิงหาคม 2536 คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบให้ กระทรวงอุตสาหกรรม (ซึ่งต่อมากระทรวงอุตสาหกรรมได้มอบหมายสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม) เป็นแกนกลางในการปฏิบัติตามพันธกรณีของความตกลงว่าด้วยอุปสรรคทางเiทคนิคต่อการค้า (Technical Barriers to Trade: TBT)
• วันที่ 1 พฤศจิกายน 2536 กระทรวงพาณิชย์ได้ดำเนินการลงนามรับรองความตกลงว่าด้วยอุปสรรคทางเทคนิคต่อการค้า ซึ่งความตกลงดังกล่าวมีผลใช้บังคับกับประเทศไทย ตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม 2536 เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน ทั้งนี้ สมอ.รับผิดชอบเฉพาะสินค้าอุตสาหกรรม ยกเว้นสินค้าเกษตรและอาหาร

ภาระผูกพันการเป็นสมาชิก WTO/TBT

• การเป็นสมาชิกภายใต้ความตกลงว่าด้วยอุปสรรคทางเทคนิคต่อการค้า (Technical Barriers to Trade: TBT) มีพันธกรณีที่สำคัญที่ต้องปฏิบัติ คือ ในการออกกฎระเบียบใดๆ ที่มีผลบังคับใช้เป็นกฎหมายเกี่ยวกับคุณภาพ มาตรฐานของสินค้าอุตสาหกรรมทุกชนิด ที่อาจมีผลกระทบต่อการค้าระหว่างประเทศ ประเทศไทยรวมทั้งประเทศสมาชิกอื่นมีข้อผูกพันที่จะต้องแจ้งร่างกฎระเบียบดังกล่าวให้ประเทศสมาชิกอื่นทราบล่วงหน้าก่อนที่กฎระเบียบจะมีผลบังคับใช้ เพื่อเปิดโอกาสให้ประเทศสมาชิกอื่นแสดงข้อคิดเห็น ยกเว้นกรณีฉุกเฉินเร่งด่วนหรือเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับความมั่นคงของรัฐ ซึ่งสามารถดำเนินการประกาศใช้กฎระเบียบได้ทันที

ประโยชน์ที่ได้รับจากการปฏิบัติตามพันธกรณีความตกลง TBT

1. ประเทศสมาชิกมีสิทธิในการโต้แย้งหรือให้ข้อคิดเห็นในการจะออกกฎระเบียบของประเทศสมาชิกอื่น
2. ผู้ประกอบการไทยได้รับทราบข้อมูลกฎระเบียบของประเทศสมาชิกอื่นที่อาจมีผลกระทบต่อการค้าก่อนที่จะมีผลบังคับใช้ เพื่อการเตรียมความพร้อมล่วงหน้า
3. ช่วยอำนวยความสะดวกและลดอุปสรรคทางการค้าระหว่างประเทศสมาชิก

เอกสารความตกลงว่าด้วยอุปสรรคทางเทคนิคต่อการค้า (ฉบับภาษาอังกฤษ)